Είναι να μην τους θίξουν το φιλότιμο των Ελλήνων. Μετά από έναν χρόνο αδιέξοδης μνημονιακής πολιτικής – και τριάντα χρόνια ρουσφετολογίας, ανικανότητας και διαφθοράς – αυτό που μας έκανε να βγούμε στους δρόμους και στις πλατείες ήταν το (αμφισβητούμενο) μήνυμα από την Ισπανία: «Ησυχία, μην ξυπνήσουμε τους Έλληνες»!
Με μήνυμα ή χωρίς μήνυμα, η αλήθεια είναι ότι οι ... Ισπανοί ξεσήκωσαν τους Έλληνες. Άλλωστε μας το χρωστούσαν. Πριν από τέσσερις σχεδόν δεκαετίες, η ελληνική αντίσταση κατά της δικτατορίας είχε δείξει τον δρόμο της αντίστασης στους Ισπανούς.
Χθες, χιλιάδες άνθρωποι, ανεξαρτήτως πολιτικής ή κομματικής τοποθέτησης, που μέχρι εκείνη την ώρα δεν ήξεραν πώς να εκδηλώσουν την οργή τους, «βούλιαξαν» το Σύνταγμα και τις κεντρικές πλατείες των μεγαλυτέρων ελληνικών πόλεων, διαμαρτυρόμενοι για την κατάντια της χώρας και εκδηλώνοντας επιτέλους αυτό που νιώθουν.
Το πολιτικό σύστημα έχει μέχρι στιγμής αντιδράσει μουδιασμένα, αποφεύγοντας να καταδικάσει, αλλά και γνωρίζοντας πως το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω.
Οι Ισπανοί υπήρξαν οι πρωτοπόροι - αυτοί, όμως, αντέδρασαν εγκαίρως και πριν η χώρα τους καταφύγει στον μηχανισμό στήριξης.
Η ελληνική αντίδραση έρχεται όψιμα – ίσως επειδή το ελληνικό πολιτικό σύστημα αποδείχθηκε πιο ανθεκτικό και πιο ικανό στα ψέματα και στην παραπλάνηση.
Πολλά συνδέουν τους τρεις λαούς της Μεσογείου – Έλληνες, Ισπανούς και Πορτογάλους. Εμφύλιοι πόλεμοι, δικτατορίες, λαοπλάνοι πολιτικοί. Μια κοινή μοίρα.
Υπάρχει και η έννοια της ανταπόδοσης. Στην δική μας εποχή, οι Ισπανοί μπήκαν μπροστά. Σήμερα, το δηκτικό σύνθημα που τους αποδίδεται διαψεύδεται, ήταν ένας μύθος μαθαίνουμε, ποτέ δεν είπαν κάτι τέτοιο οι Ισπανοί διαδηλωτές.
Αλλά se non e vero, e ben trovato (αν δεν είναι αλήθεια, είναι καλή επινόηση). Ακόμη και ένας μύθος είναι αρκετός για να κεντριστεί το ελληνικό φιλότιμο.
'Αλλωστε, στις αρχές της δεκαετίας του 1970 είχε δείξει η Ελλάδα τον δρόμο της εξέγερσης και της ανατροπής της δικτατορίας – αν και με οδυνηρό τρόπο, αφού κατεστράφη η Κύπρος.
Και οι τρεις χώρες ζούσαν υπό τον ζυγό δικτατορίας, όταν ο ελληνικός λαός ξεσηκώθηκε κατά της χούντας – με τη Νομική, το Κίνημα του Ναυτικού, το Πολυτεχνείο.
Μέχρι τότε, Ισπανοί και Πορτογάλοι ούτε διανοούνταν να αντισταθούν. Στην Ισπανία, αντίσταση κατά του καθεστώτος Φράνκο έκαναν ουσιαστικά μόνο οι Βάσκοι.
Μετά την ελληνική εξέγερση, ακούστηκε στην Ευρώπη το σύνθημα «Grecia, Spagna, Portogallo»! Με αυτήν ακριβώς τη σειρά!
Η αντίσταση κατά της χούντας στην Ελλάδα και η πτώση της δικτατορίας, άναψαν το πράσινο φως για να πέσουν ο ένας μετά τον άλλο οι δικτάτορες και στις άλλες δύο χώρες.
Αυτή τη φορά, μπροστάρισσες στάθηκαν η Ισπανία – με τις διαμαρτυρίες των «Indignados» - και η Πορτογαλία – με την σοβαρή διαπραγμάτευση που έκαναν με την τρόικα οι πολιτικοί της, αλλά και οι συνδικαλιστικές τους οργανώσεις και τα πνευματικά τους σωματεία.
Κι’ αν το πρώτο (το «ισπανικό») βήμα, η διαμαρτυρία δηλαδή, έφθασε χθες και στην Ελλάδα, μένει να υλοποιηθεί το δεύτερο (το «πορτογαλικό») που θα επιβάλει την διακοπή των διαπραγματεύσεων με τον διεθνή παράγοντα από την σημερινή ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και την αντικατάσταση των σημερινών διαπραγματευτών από ανθρώπους που ενδιαφέρονται να υπάρξει το καλύτερο αποτέλεσμα και όχι μια βιαστική λύση μόνο και μόνο για να καλυφθούν κάποιες δανειακές ανάγκες.
Αυτή τη στιγμή το ελληνικό κίνημα έχει απλώς την έννοια της διαμαρτυρίας κατά του πολιτικού συστήματος και του τρόπου με τον οποίο αυτό εκμετάλλευθήκε προς ίδιον όφελος την χώρα, τον πλούτο της και επομένως τον λαό της, όλα αυτά τα χρόνια.
Το επόμενο βήμα θα εξαρτηθεί από την διατύπωση ενός συλλογικού αιτήματος. Από το πολιτικό περιεχόμενό του και από την πίεση που θα ασκηθεί στο πολιτικό σύστημα, για να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας του, δηλαδή τον τρόπο λειτουργίας των κομμάτων, καταργώντας τον αρχηγοκεντρικό τους χαρακτήρα, ώστε να εξελιχθούν σε πραγματικά λαϊκά κόμματα και όχι κόμματα που ανήκουν σε ελίτ, οικογένειες και κατεστημένα.
Προς το παρόν δεν έχει αφομοιωθεί το μήνυμα από καμία πλευρά. «Αφήστε μας ήσυχους να δουλέψουμε», είπε χθες ο πρωθυπουργός μιλώντας στη Σύνοδο του ΟΟΣΑ στο Παρίσι και αναφερόμενος, όπως ειπώθηκε, σε δημοσιογράφους και αναλυτές.
Στην πραγματικότητα, δεν τους ενοχλεί κανείς. Και οπωσδήποτε, οι δημοσιογράφοι και οι αναλυτές ούτε διαπραγματεύτηκαν με την τρόικα, ούτε εκπόνησαν το σχέδιο «εξόδου από την κρίση» που απλώς επιδείνωσε την κατάσταση, ούτε προκάλεσαν την οργή του λαού κόβοντας μισθούς και συντάξεις, αλλά αφήνοντας ανέγγιχτα σπάταλο κράτος, συντεχνίες, φοροφυγάδες και, κυρίως, διεφθαρμένους, διαπλεκόμενους και ρουσφετολόγους πολιτικούς.
Ούτε, βέβαια, ρίχνουν κάθε τόσο αποπροσανατολιστικές ιδέες, όπως αυτή του δημοψηφίσματος, με παραπειστικά ερωτήματα του τύπου «αν ο λαός επιθυμεί να παραμείνει στην ευρωπαϊκή πορεία του ή να την εγκαταλείψει».
Ούτε, βέβαια, έχουν εκτιμήσει, όπως έκανε ο πρωθυπουργός κατά την χθεσινή συζήτησή του με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, ότι έχει υπάρξει ένα είδος συμφωνίας μεταξύ των πολιτικών κομμάτων.
Χθες, επίσης, η άφωνη μέχρι σήμερα Επίτροπος της Ελλάδας στην ΕΕ Μαρία Δαμανάκη, προχώρησε σε απαράδεκτη παρέμβαση, απειλώντας τον λαό και προειδοποιώντας τον πως αν δεν δεχθεί τις σκληρές θυσίες κινδυνεύουμε με επιστροφή στη δραχμή.
Τι χρείαν έχομεν του Όλι Ρεν – ο οποίος είπε πολύ λιγότερα; Και ο οποίος και χθες επανήλθε, με συνέντευξή του στην αυστριακή εφημερίδα «Die Presse», μιλώντας για την ανάγκη να υπάρξει ευρεία πολιτική συναίνεση όλων των κομμάτων;